Gospodarka

Pierwsze kwartały 2017 roku upłyną pod znakiem wyhamowania wzrostu gospodarczego – prognozuje prof. prof. Stanisław Gomułka, główny ekonomista BCC. Spada tempo inwestycji, co powoduje, że tylko w pierwszych trzech kwartałach 2016 roku wzrost gospodarczy sięgnął 0,9 proc. Ekspert zauważa, że w ciągu roku tempo wzrostu gospodarczego będzie zaś niewiele wyższe niż 1,5 proc. Dopiero w II połowie 2017 roku będzie się można spodziewać polepszenia absorpcji środków unijnych i wzrostu gospodarczego.

Środowisko przedsiębiorców niejednoznacznie ocenia dotychczasowe działania rządu. Z jednej strony doceniają wycofanie się z rujnujących budżet państwa wyborczych obietnic, obniżkę CIT dla małych firm, projekt „100 zmian dla biznesu”. Natomiast z drugiej strony obawiają się wzmożonych kontroli, wzrostu obciążeń finansowych i niepewnego otoczenia legislacyjnego. To nie sprzyja inwestycjom, bez których nie uda się osiągnąć zakładanego poziomu wzrostu gospodarczego.

Miniony rok nie był łatwy dla sektora handlu. Z jednej strony wzrost wynagrodzeń i program Rodzina 500+ napędzały sprzedaż detaliczną, ale z drugiej zapowiedź wprowadzenia podatku handlowego spowodowała, że branża funkcjonowała w warunkach dużej niepewności. Mimo że nowa danina została zawieszona, to niepewność pozostała. Sektor musi się przygotować również na powrót inflacji – ocenia Michał Sadecki, prezes Polskiej Grupy Supermarketów.

Według prognoz ekonomistów polska gospodarka urosła w 2016 roku o 2,5–3 proc. To wyraźnie mniej niż zakładano przed rozpoczęciem roku, gdy spodziewano się wzrostu o 3,8 proc. Rynek zakłada, że nowo rozpoczęty rok będzie pod tym względem korzystniejszy, jednak warunkiem jest uruchomienie inwestycji. Zdaniem szefowej Konfederacji Lewiatan bardziej widoczne będę efekty Rodziny 500 plus, natomiast nie ma wielkich szans na wysoki eksport netto.

Cyberataki są przez firmy coraz częściej wskazywanym czynnikiem zagrażającym ich działalności ­– wynika z szóstego Barometru Ryzyk Allianz. W niektórych krajach europejskich to ryzyko budzi największe obawy. Pierwsze miejsce w światowym rankingu niezmiennie zajmują obawy o przerwy w działalności i zakłócenia w łańcuchu dostaw. Jako poważny czynnik ryzyka firm wskazują też zmiany na rynkach i w polityce.

Donald Trump zostanie dziś zaprzysiężony na 45. prezydenta Stanów Zjednoczonych. Jego poprzednika po ośmiu latach rządów pozytywnie ocenia 60 proc. Amerykanów. Barack Obama, który obejmował urząd w samym środku Wielkiego Kryzysu, jest doceniany m.in. za politykę zagraniczną, podejście do kwestii rasizmu i działania na rzecz ochrony środowiska. Natomiast ekonomiści wskazują, że pod względem gospodarczym była to jednak z najgorszych kadencji.

Po kilku latach skłonności inwestorów do możliwie bezpiecznych aktywów takich jak fundusze pieniężne czy obligacje nadchodzi czas na poszukiwanie szans na rynku akcji. W minionym roku takowych nie brakowało, jednak w obliczu zmiany w polityce stóp procentowych inwestorzy powinni się chętniej zwracać w stronę akcji. Zdaniem Adama Dakowicza, prezesa AgioFunds TFI, atrakcyjne będą zwłaszcza papiery rynków rozwijających się, także Polski.

Brak wiarygodnych danych źródłowych, nieuwzględnianie różnic metodologicznych oraz opieranie się na niezrewidowanych danych – to według Radosława Pszczółkowskiego z Macromoney Global Investments najczęstsze błędy popełniane przez analityków ekonomicznych. Ekspert dodaje, że z powodu różnych metod pomiaru porównywanie danych dotyczących dynamiki PKB czy poziomu bezrobocia jest w wielu przypadkach zupełnie niemożliwe.

Realnym celem na 2017 rok jest poziom 3,92 za franka szwajcarskiego. Poziom 3,50 technicznie jest możliwy, ale uzależniony od splotu korzystnych czynników makroekonomicznych dla Polski – ocenia Tomasz Marek, członek zarządu EFIX Dom Maklerski. W ostatnich tygodniach frank szwajcarski tanieje. Od ponad 20 miesięcy różnica nie przekracza jednak 30 gr. Jeśli uda się pokonać dolne ograniczenie, czyli 3,92, to możliwe są dalsze spadki. Jak jednak podkreśla ekspert, jest to wariant zbyt optymistyczny.

Choć Business Centre Club pozytywnie ocenił wiele wprowadzonych przez rząd przepisów i pochwala, m.in. przekazanie trzech czwartych środków z OFE pod zarząd funduszy inwestycyjnych, to przedsiębiorcy są zaniepokojeni odpływem pracowników z rynku pracy, podwyżką pensji minimalnej, która może zwiększyć szarą strefę i rosnącym deficytem. Obawiają się, że rząd może zacząć szukać brakujących na wydatki socjalne pieniędzy w ich kieszeniach.

Nowe zasady rozliczania VAT za usługi budowlane, które weszły w życie z początkiem stycznia, mają uszczelnić system podatkowy oraz ograniczyć oszustwa i nadużycia. Nowe przepisy budzą jednak wątpliwości interpretacyjne. Sam podatnik musi sklasyfikować usługi. Brakuje też definicji podwykonawcy i na tej płaszczyźnie można się spodziewać sporów z organami podatkowymi – ocenia Aleksandra Trzópek, doradca podatkowy w Kancelarii GALT. Nowe przepisy mogą też oznaczać zmniejszenie płynności finansowej w branży.

Największym problemem, z którym będzie musiał zmierzyć się nowy prezydent Stanów Zjednoczonych, są nierówności w amerykańskim społeczeństwie i związane z nimi reformy. Dla Polski zmiana w fotelu prezydenckim w USA niesie ze sobą głównie ryzyko polityczne. Dlatego rząd powinien pamiętać o zacieśnianiu stosunków z UE, również w kontekście bezpieczeństwa i polityki obronnej.

Wzrost gospodarczy w krajach rozwijających się sprzyjał rozwojowi Polski w 2016 roku. Nie było żadnej poważniejszej recesji, poza Rosją. Także Chiny i Indie rozwijały się w dość szybkim tempie – ocenia prof. Stanisław Gomułka, główny ekonomista Business Center Club. Ekspert zaznacza, że po obu stronach Atlantyku pojawia się presja inflacyjna, dlatego można się spodziewać podniesienia stóp procentowych. W Stanach Zjednoczonych zapowiadane są trzy podwyżki w 2017 roku. W strefie euro stopy procentowe mogą pójść w górę dopiero w 2018 roku.

Mimo osłabienia tempa wzrostu gospodarczego i osłabienia inwestycji Rada Polityki Pieniężnej nie zdecyduje się prawdopodobnie na obniżkę stóp. Jest mało prawdopodobne, by taki ruch pobudził inwestycje mimo obniżenia kosztu pieniądza, a era deflacji właśnie się zakończyła.

Ekologia i zrównoważone rolnictwo to w krajach Europy Zachodniej rosnący trend. Rynek ekożywności wciąż zyskuje na wartości, a konsumenci coraz chętniej wybierają takie produkty. W tym kierunku powinni zmierzać również polscy producenci wołowiny – podkreśla prezes Polskiego Zrzeszenia Producentów Bydła Mięsnego. Mięso wołowe z ekoetykietą cieszy się rosnącą popularnością wśród konsumentów w Chinach, a jest to drugi po USA rynek ekologicznej żywności.